FUNCTIONEEL TRAINEN: Wat is dat eigenlijk?
-door Deevid Wijnands
‘Functioneel trainen’: je hebt er ongetwijfeld weleens van gehoord. Het is zo’n typisch begrip dat iedereen kent, maar waarvan niemand eigenlijk een specifieke definitie kan geven.
De woorden vallen veelvuldig in de fitnessbranche. Verschillende sportscholen, trainers en coaches bestempelen hun moderne trainingsmethode met de term. ‘Functional training’ is een rage geworden: het is dé slimste manier van trainen, want het is functioneel.
Maar vraag aan 10 verschillende ‘experts’ wat de term nou eigenlijk betekent, en je krijgt gegarandeerd 10 verschillende antwoorden.
Ik heb een lange tijd een aversie gehad tegen de woorden, omdat ze naar mijn mening te vaak gebruikt werden om een training hipper of interessanter te maken. Wat is functioneel trainen? Is het functioneel als ik sneller kan hardlopen? Of als ik zwaardere gewichten kan oppakken? Misschien is het functioneel als ik de split kan, of er simpelweg beter uitzie zodat ik meer likes krijg op mijn facebook-posts.
Voor al deze doelen kan ik trainen. Heel ‘functioneel’, gericht om te bereiken wat ik voor ogen heb. Dan is alles toch functioneel trainen?
In plaats van te zoeken naar een universele definitie (spoiler: die is er niet), bekijk ik het tegenwoordig liever vanuit een ander perspectief.
Hoe kan ik mijn lichaam beter laten presteren, zodat ALLES wat IK ermee kan, moet en wil doen, makkelijker wordt?
TRAPLOPEN
Een goed voorbeeld van een fysieke activiteit buiten de sportschool is traplopen. Een klim van negen verdiepingen kost me vergeleken met vijf jaar geleden veel minder moeite. De spierkracht en stabiliteit in mijn heupen, benen en de rest van mijn lichaam zijn sterk verbeterd. Ik kan mijn knieën makkelijker optrekken en twee treden tegelijk pakken door een vergrote mobiliteit. Mijn longen zijn in een betere conditie.
Wat heb ik daarvoor gedaan?
-De kracht versterkt in de verschillende basale bewegingspatronen van mijn lichaam
-De range of motion (bewegingsuitslag) vergroot van deze bewegingen en de betrokken gewrichten
-Mijn algehele uithoudingsvermogen verbeterd, zowel op spier als cardiovasculair gebied
-Al deze elementen samengebracht in mijn training en mijn lichaam als ÉÉN grote spier benaderd.
Dit is voor mij de kern van functioneel trainen: het verbeteren van de gehele performance van jouw lijf, zodat niet alleen sportieve prestaties, maar juist ook alledaagse handelingen een hoger, maar vooral praktischer niveau bereiken.
HET LICHAAM ALS GEHEEL
Iedere sporter van welk niveau dan ook, heeft een eigen fitness-doel. Maar of je nou sterker, sneller, strakker wilt worden, of je simpelweg lekkerder in je vel wilt voelen: je wil je lichaam (en daarmee je geest) verbeteren.
De populaire fitnesscultuur is zwaar beïnvloed door technieken uit het ouderwetse bodybuilden. Loop een willekeurige Basic-fit binnen en je staat in een zaal vol fitnessapparaten. Hoewel het trainen op machines absoluut een functie heeft –denk aan revalidatie, of het (laagdrempelig) activeren van afzonderlijke spiergroepen-, zijn de apparaten specifiek ontworpen voor het geïsoleerd trainen van je spieren. Een prima uitgangspunt om grotere biceps te kweken, maar NIET om beter te leren bewegen.
BEWEGINGSPATRONEN
Het menselijk lichaam werkt namelijk altijd als één geheel. Zo ook het spierstelsel. Bij iedere beweging die we maken, zijn spieren in het gehele lichaam betrokken. Functioneel trainen is dan ook niet gebaseerd op het trainen van geïsoleerde spieren, maar op het trainen van bewegingspatronen.
Oefeningen waarbij het hele lichaam beweegt door verschillende bewegingsvlakken, staan aan de basis van Functional training. Denk bijvoorbeeld aan Squats, Deadlifts, TRX-rows, roterende Lunges of Push ups. Stuk voor stuk grote bewegingen die jouw lichaam trainen om de basale bewegingsmechanieken en de betrokken spieren van je lichaam te versterken.
Om deze bewegingen optimaal te kunnen uitvoeren, heb je mobiliteit nodig. Onder mobiliteit verstaan we niet enkel flexibiliteit. Je kunt nog zo lenig zijn, maar als je geen motorische controle hebt over die lenigheid, heb je er weinig aan. Mobiliteit is het gecontroleerd kunnen bewegen in de maximale range of motion (ROM) die jouw gewrichten toelaten. Een sterke core is onderdeel daarvan. Actieve mobiliteitsoefeningen, waarbij je gecontroleerd leert bewegen door jouw ROM, horen bij functioneel trainen.
En dan heb je natuurlijk ook nog het uithoudingsvermogen, zowel van de spiersystemen als cardiovasculair. Variatie in weerstand, herhalingen, tempo’s en bewegingsrichtingen zijn cruciale elementen in de training. Een stukje cardio? Yes please!
Een functioneel trainingsprogramma dient al deze elementen te bevatten. Je traint het gehele lichaam op spierkracht, mobiliteit, uithoudingsvermogen en vooral de praktische toepassing van al deze vaardigheden. Als resultaat krijg je een allround lichaam dat sterker, bekwamer en weerbaarder is. En dat lichaam zal ook qua uiterlijk veranderen, dat is een garantie.
FUNCTIONEEL TRAINEN BIJ ALLROUND
Functioneel trainen focust zich dus op het ontwikkelen en verbeteren van de algehele performance van het lichaam, en brengt de verschillende onderdelen ervan samen tot een groot geheel. Bij Allround ontwikkelen we unieke trainingen die bijdragen aan dit principe.
Dat begint al bij de Circuit lessen, waar de deelnemers kennis maken met alternatieve oefeningen, die behalve de spiergroep die je op een machine traint, het hele lichaam aansporen om actief bij te dragen aan de uitvoering van een natuurlijke beweging. Strength & Power is een krachttraining, maar mede door het innovatieve gebruik van de Keiser apparatuur wordt de nadruk gelegd op compound bewegingen, waar het hele lichaam door verschillende bewegingsvlakken beweegt. Body Mechanics besteedt specifiek aandacht aan gecontroleerde mobiliteit en het verbeteren van de uitvoering, balans en controle van de evolutionair ontwikkelde mechanieken en bewegingspatronen van het lichaam. En dan hebben we ook nog Powercardio, waar mobiliteit, kracht en (spier-) uithoudingsvermogen samenkomen om het atletische vermogen te vergroten. Binnenkort staat er ook nog een nieuwe les op het rooster, een soort Circuit-advanced, waar de deelnemers met behulp van de breed inzetbare Keiser-machines uitgedaagd worden om alle oefeningen met het gehele lichaam uit te voeren.
MAAK HET FUNCTIONEEL
Dit betekent natuurlijk niet dat alle andere trainingsmethodes ineens minder waard zijn. Lessen op het gebied van Yoga en Bodybalance vergroten de bewegelijkheid, en dragen bij aan de ontspanning van het lichaam waardoor spierbalans hersteld wordt. Trainingen als RPM en hardlopen zoomen specifiek in op de cardiovasculaire capaciteiten van het lichaam en zorgen voor een betere duurconditie. Abs & Core, ABS15 en CX Works trainen de kern van het lijf en leren de deelnemer daar controle op uit te oefenen. En dan heb je ook nog een overvloed aan trainingen die een combinatie bieden van de bovenstaande punten zoals HIIT, Power Row, Cross Boxing, Grit, Bodypump, XCO, Start2Train, CC30, noem het maar op. Voor alle doeleindes en interesses is er een training bij Allround.
Door de juiste lessen te combineren, kun je jouw eigen functional training samenstellen: een Allround-trainingsprogramma dat alle bovenstaande punten dekt.
Heb je hierbij hulp of advies nodig? Laat het ons weten, we helpen je graag
FEELING GOOD
Sportcenter Allround behoort tot de top van sportscholen van Nederland. Qua sfeer, begeleiding en sportief aanbod. Per week staan er 153 lessen op het programma, die allemaal ten goede komen aan het ontwikkelen van een functioneel lichaam: sterk, duurzaam en klachtenvrij. De inhoud van dit welgevulde rooster is zorgvuldig ingericht zodat iedereen, van welk niveau dan ook, alle tools heeft om de maximale potentie van zijn of haar lichaam te unlocken. De begeleiding, sfeer en faciliteiten bieden de leden alle mogelijkheden en hebben een uitermate motiverend effect. Ik weet dat het klinkt als reclame, maar iets verkoopt erg makkelijk als je er echt in gelooft.
Maar wat mij persoonlijk het meeste aantrekt aan Allround, is de intrinsieke en unieke visie op fitness die doorstraalt in alle gelederen van de club. Het uiteindelijke, dieper liggende doel is hier niet om goed te worden in een training of oefening.
Klasse! Fantastisch beschreven. Ik ben geheel overtuigd. Blijft dan ook jammer dat het een “beetje” te ver om bij jullie te trainen.